Wat is een normale bloeddruk?
Normale-Bloeddruk-Hero

Wat is een normale bloeddruk?

Een normale bloeddruk is belangrijk voor het functioneren van jouw lichaam. Het is daarom belangrijk om te weten wat een gezonde tensie is, zoals het ook wel wordt genoemd, en wanneer jouw bloeddruk te hoog of te laag is. In dit artikel kom je hierover meer te weten. 

Bloeddruk: boven- en onderdruk

Als we het hebben over de bloeddruk, bedoelen we twee verschillende waarden:

  • Bovendruk (systolische druk): wanneer het hart samentrekt en hierdoor lichaam in het bloed pompt, is de druk in de bloedvaten het hoogst. Dit geeft een waarde voor de bovendruk.
  • Onderdruk (diastolische druk): zodra het hart na samentrekking ontspant en de druk het laagst is, kunnen we de onderdruk meten. 

De bloeddruk wisselt continu. Bij intense inspanning zien we bijvoorbeeld dat de bloeddruk hoger is dan wanneer je uitrust. We spreken van hypertensie als één van de twee bovenstaande waarden boven de actuele norm ligt.

Wat is een gezonde bloeddruk?

In het onderstaande schema vind je een overzicht van bloeddrukwaarden. Deze waarden zijn door de WHO (Wereldgezondheidsorganisatie) als leidend gedefinieerd om bloeddruk te meten. 

Bloeddruk NiveauBovendrukOnderdruk
Lage bloeddruk< 100 mmHg< 60 mmHg
Laag-normaal100-119 mmHg60-79 mmHg
Normaal120-129 mmHg80-84 mmHg
Hoog-normaal130-139 mmHg85-89 mmHg
Hypertensie niveau 1 (licht verhoogd)140-159 mmHg90-99 mmHg
Hypertensie niveau 2 (matig verhoogd)160-179 mmHg100-109 mmHg
Hypertensie niveau 3 (ernstig verhoogd)> 180 mmHg> 110 mmHg

Deze waarden zijn voor elke leeftijdsgroep hetzelfde. Onder de 140/90 mmHg is de bloeddruk gezond, of je nu 19 bent of 91 jaar. 

Hoge bloeddruk (hypertensie)

Het is lastig om een hoge bloeddruk te herkennen, aangezien er weinig tot niets van te merken is. Wel is het belangrijk om regelmatig te checken of je bloeddruk goed is, omdat je anders te maken zou kunnen krijgen met hart- en vaatziekten. Bij ernstige hypertensie (niveau 3) treden mogelijk de volgende klachten op:

  • headache;
  • nausea and vomiting;
  • fatigue;
  • blurred vision;
  • restlessness;
  • shortness of breath.

Causes of hypertension

Het is lastig om een directe oorzaak te koppelen aan een te hoge bloeddruk. Bij veel mensen is de oorzaak van hypertensie dus ook niet bekend. Wel weten we dat de volgende zaken kunnen zorgen voor een te hoge bloeddruk:

  • little movement;
  • unhealthy food (lots of salt or added sugars);
  • overweight;
  • smoking and/or drinking a lot of alcohol;
  • stress;
  • genetic influences.

Tips om hypertensie tegen te gaan

If you suffer from hypertension, you could choose to take medication. Yet there are also other (natural) ways to lower blood pressure, such as taking a good vitamin complex1.

  1. Eating and drinking less added sugars

Added sugars lead to increased blood pressure. For example, research2 shows that middle-aged people who drink one glass of soda a day can already have higher blood pressure than people who don’t. In 20113 , it was found that consumption of less sugar-rich drinks led to a reduction in blood pressure. 

  1. Vaker bewegen

Regelmatig sporten heeft een significant lagere bloeddruk tot gevolg. Het hart wordt hierbij namelijk groter, waardoor het orgaan efficiënter te werk kan gaan en minder moeite heeft met bloed rondpompen. Zo is er minder druk op de bloedaderen en ontstaat een lagere bloeddruk.

In 20134 deden wetenschappers onderzoek naar het effect van sport op de bloeddruk van zittende senioren. Hieruit bleek dat de bovendruk van ouderen na sport met 3,9 procent was afgenomen en de onderdruk met 4,5 procent. Conclusie: beweging is in veel gevallen net zo effectief als medicatie. 

  1. Bessen en pure chocolade eten

Uit twee studies blijkt dat zowel bessen als pure chocolade zorgen voor een lagere bloeddruk: 

  • Bessen bevatten namelijk zogenaamde polyfenolen5: plantaardige stoffen die goed zijn voor het hart. Een voedingspatroon met veel polyfenolen helpt om hypertensie bij patiënten en het risico op hart- en vaatziekten te verminderen. 
  • Pure chocolade is rijk aan flavonoïden6: plantaardige stoffen die helpen om de bloedvaten te verwijden. Het is wel belangrijk om maar kleine porties chocolade te nemen. Rauwe cacaopoeder is hierbij de beste keuze, als is dat niet zo lekker. Door een smoothie heen valt de smaak minder op. 
  1. Stoppen met roken

Nicotine is een gevaarlijke stof die vrijkomt tijdens het roken: het vernauwt je bloedvaten, versnelt de hartslag en verhoogt daardoor de bloeddruk. Wanneer je stopt met roken, zal je lichaam automatisch gezonder worden. Het hele proces gaat in tegengestelde richting en jouw bloeddruk zal verlagen. 

  1. Yoga of meditatie beoefenen

Stress is één van de meest voorkomende oorzaken van een hoge bloeddruk. Hierbij zou yoga of meditatie een uitkomst kunnen bieden. Wetenschappelijk is het nut van bijvoorbeeld yoga voor een hoge bloeddruk al vaker bewezen7. Ook diepe ademhaling8 en meditatie9 zou je kunnen proberen als je je bloeddruk wilt verlagen. 

Lage bloeddruk (hypotensie)

Een lage bloeddruk brengt niet meteen hoge risico’s met zich mee. Toch zouden wel de volgende klachten kunnen ontstaan:

  • vermoeidheid
  • duizeligheid
  • licht gevoel in het hoofd
  • zwarte vlekken voor de ogen
  • flauwvallen
  • misselijkheid

Oorzaken van lage bloeddruk

Bij de meeste mensen is het niet duidelijk wat de oorzaak is van een lage bloeddruk. Wel weten we dat de volgende zaken kunnen bijdragen hieraan:

  • bloed- of vochtverlies;
  • infecties;
  • zwangerschap;
  • medicijngebruik;
  • hartritmestoornissen;
  • duizeligheid en/of flauwvallen wanneer je snel opstaat na een maaltijd (vooral bij ouderen).

Tips om lage bloeddruk tegen te gaan

Wanneer je last hebt van hypotensie, zou je ervoor kunnen kiezen om medicatie te slikken. Toch zijn er ook andere (natuurlijke) manieren om bloeddruk te verlagen:

  1. Probeer voldoende te drinken

Een te lage bloeddruk komt vaak doordat er te weinig vocht in het lichaam is opgeslagen. Daarom is het belangrijk, vooral als je veel vocht verliest door warm weer of inspanning, om goed te blijven drinken. Doe dit ook met name als je hebt overgegeven of last hebt van diarree.

  1. Eet in kleinere porties

Na het eten gaat er meer bloed naar de darmen, waardoor de bloeddruk verlaagd wordt. Het is daarom slimmer om verspreid over de dag zes kleine maaltijden te eten in plaats van drie grote. Door kleinere porties te eten, daalt de bloeddruk niet te snel door de verplaatsing van bloed naar de buik. 

  1. Let op met warme temperaturen

Wanneer temperaturen oplopen, daalt onze bloeddruk. Je bloedvaten worden dan wijder om alle warmte kwijt te kunnen. 

  1. Even gaan zitten

Wanneer je het idee hebt dat je flauw gaat vallen, moet je gaan zitten en je hoofd voorover buigen. Dan stroomt jouw bloed makkelijk door naar de hersenen. 

  1. Eet vitamine B

Vitamine B bevat theobromine en dit doet je hartslag stijgen (en hierdoor ook de bloeddruk). Neem dus bijvoorbeeld af en toe een handje noten of pure chocolade.

Tip: thuis een bloedonderzoek doen

Met de handige zelftest10 van Mijn Labtest neem je zelf thuis wat bloed af en stuur je dit op voor uitgebreid onderzoek, gericht op gezondheid. Het bloedonderzoek bestaat uit de volgende onderdelen. 

  • Vitamines en mineralen: IJzer, Foliumzuur, Vitamine D, Vitamine B6, Vitamine B12
  • Gezondheid hart en bloedvaten: Cholesterol, HDL Cholesterol, LDL Cholesterol, Cholesterol ratio, Triglyceriden, Hs-CRP
  • Bloedsuiker: HbA1c
  • Schildklier: TSH
  • Groot bloedbeeld: Leucocyten, MCV, MCH, MCHC, Neutrofiele granulocyten, Lymfocyten, Monocyten, Eosinofiele granulocyten, Basofiele granulocyten

Medicatie slikken om ongezonde bloeddruk te behandelen

Natuurlijk adviseren wij je om zoveel mogelijk gebruik te maken van deze tips om een te hoge of te lage bloeddruk te voorkomen of te behandelen. Toch zou een arts je in bepaalde gevallen medicijnen kunnen voorschrijven, omdat het gevaar voor jouw gezondheid te groot is. Houd dan rekening met de volgende dingen:

  • Bloeddrukmedicatie nemen betekent een onherroepelijke verandering in jouw levensstijl. 
  • Vertel de arts altijd over andere medicaties, vitamines of supplementen die je gebruikt. Ze zouden namelijk invloed kunnen hebben op de werking van jouw bloeddrukmedicatie.
  • Maak het innemen van de medicatie onderdeel van jouw dagelijkse routine. Neem de medicatie dus altijd op hetzelfde tijdstip in. Als je een dosis bent vergeten, moet je de dosis de volgende dag NIET verdubbelen.

Vanaf welke leeftijd moet je je bloeddruk in de gaten houden?

Een hoge bloeddruk verhoogt het risico op een beroerte of hartinfarct. Vanaf je 40ste heb je de meeste kans op een hoge bloeddruk. Daarom zou het verstandig zijn om vanaf die leeftijd jaarlijks de bloeddruk te meten. 

Hoe meet ik mijn bloeddruk?

Voor het meten van jouw bloeddruk heb je een bloeddrukband nodig. Volg na de aanschaf van zo’n band de volgende stappen op:

Stap 1: Ontspan

Ga een half uur voor de meting even lekker zitten en zorg ervoor dat je geen koffie of andere oppeppende dranken drinkt of sigaret rookt.

Stap 2: Plaats de bloeddrukband

Plaats de band ter hoogte van je hart aan de arm die je het minst gebruikt. Zorg ervoor dat de arm is ontbloot en dat je duim tussen de band en je arm past.

Stap 3: Zorg voor een juiste houding

Ga in een stoel zitten met je rug recht tegen de leuning. Zet beide voeten op de grond en ontspan je arm op de leuning van de stoel of tafel.

Stap 4: Meet de bloeddruk

Door op de startknop start je de meting. Meet voor de zekerheid twee keer met een pauze van 1 minuut daartussen. 

Stap 5: Check de bloeddruk en vraag naar adviesNa het meten van je bloeddruk moet je de waarden bewaren op je telefoon of computer. Via de website11 van de Hartstichting kun je advies opvragen als je meer wilt weten over jouw meting.

Bronnen

1 Vitamine B-complex – Quatrefolic® Folaat (5-MTHF) en actief B6 en B12

2 Soft drink consumption and risk of developing cardiometabolic risk factors and the metabolic syndrome in middle-aged adults in the community

3 Sugar-sweetened beverage, sugar intake of individuals, and their blood pressure: International study of macro/micronutrients and blood pressure

4 Controlled aerobic exercise training reduces resting blood pressure in sedentary older adults

5 Beneficial effect of a polyphenol-rich diet on cardiovascular risk: A randomised control trial

6 Flavonoids, flavonoid-rich foods, and cardiovascular risk: A meta-analysis of randomized controlled trials

7 Effectiveness of yoga for hypertension: Systematic review and meta-analysis

8 How does deep breathing affect office blood pressure and pulse rate?

9 Autonomic functions in raja-yoga meditators

10 Bloedtest totaal profiel XL

11 Check je bloeddruk

Dokter Fit