Je bent in ketose als je lichaam vetten in plaats van suikers gebruikt als bron van energie. Weten of je in ketose bent? Meet dan je ketonen in urine, je bloed of via je adem. In dit artikel leggen we uit wat ketonen zijn, hoe je ze kunt meten en wanneer dat handig is. We bespreken wat ketose is en of ketonen gevaarlijk zijn. En we leggen uit hoe je op verschillende manieren ketonen kunt meten: ketonen in urine met strips, in bloed met een ketonenmeter en in je adem met een soort blaastest.
Inhoudsopgave
Wat zijn ketonen?
Ketonen zijn een type zuren die vrijkomen als er vetten in je lever worden afgebroken.
Normaal gesproken gebruikt je lichaam glucose (een suiker) als brandstof om te leven en bewegen. Maar soms is er geen glucose beschikbaar, bijvoorbeeld als je weinig koolhydraten hebt gegeten. Of de glucose kan niet worden omgezet in energie, omdat je niet genoeg insuline hebt (bij diabetici). Dan wordt vet gebruikt als bron van energie. Die vetten worden in je lever omgezet om als energie te gebruiken. En daarbij komen ketonen vrij.
Wat is ketose?
Ketose is niets meer of minder dan het proces waarbij vet wordt omgezet naar o.a. ketonen. Mensen die een ketogeen dieet volgen hebben het ook wel over ‘in ketose zijn’. Je bent in ketose als je lichaam vetten in plaats van suikers gebruikt als bron van energie. Als er sprake is van ketose, dan kun je ketonen vinden in je urine, in je adem en in je bloed.
Ketonen in urine, bloed en adem
Er zijn drie verschillende soorten ketonen die vrijkomen tijdens ketose: aceton, acetoacetaat en bèta-hydroxyboterzuur (BHB). De aanwezigheid van die ketonen in je lichaam kun je ook op drie manieren meten: namelijk aceton in je adem, acetoacetaat in je urine en BHB in je bloed. We bespreken eerst hoe je ketonen in urine kunt meten omdat dit de meest eenvoudige en goedkope methode is om ketose aan te tonen. Verder in dit artikel benoemen we ook hoe je ketonen in bloed en in je adem kunt meten.
Ketose in urine meten: zo werkt het
Het is heel eenvoudig om de ketonen in urine te meten, met ketonen strips (ook wel ketostrips of ketonen sticks genoemd). Dit zijn teststrips die reageren op het keton acetoacetaat. Als er acetoacetaat aanwezig is in je urine, dan verkleurt de strip. Hoe meer de strip verkleurt, hoe meer ketonen je hebt. Je kunt (met een beetje oefening) direct over de stick plassen of eerst in een potje en dan de stick erin doen. Na ongeveer 30 seconden verkleurt de strip. Door de kleur van de strip te vergelijken met de kleuren op het potje zie je wat je ketonenwaarde is. Afhankelijk van jouw situatie kun je dan bepalen of dat een goede hoeveelheid ketonen in je urine is of juist niet.
Ketonentest 100 strips
De Medicon urine test zijn de ideale manier om te testen of je lichaam in ketose is. Met maar liefst 100 strips check je elke keer 10 verschillende parameters. Zo heb je gemakkelijk inzicht in de waardes van je lichaam voor een uitzonderlijk lage prijs.
Pssst: Er zijn ook urinetests die naast ketonen direct ook testen op eiwitten, bloed, diabetes en blaasontsteking. Deze zijn ook per 100 stuks te bestellen bij Bol.
Wanneer ketonen in urine testen?
Er zijn twee type mensen voor wie het nuttig is om ketonen in urine te meten: mensen die af willen vallen en mensen met diabetes. Mensen die af willen vallen willen graag ketonen hebben, terwijl ketonen voor mensen met diabetes juist gevaarlijk kunnen zijn.
Ketose: ketonen in urine bij afvallen
Tijdens ketose wordt lichaamsvet verbrand om energie vrij te maken. Daarom is het voor mensen die willen afvallen interessant om in ketose te komen. Dit kan met een zogenaamd ketogeen dieet. Daarbij probeer je heel weinig koolhydraten te eten om zo je lichaam te ‘dwingen’ om vet te verbranden. Of dit goed lukt, kun je weten door de hoeveelheid acetoacetaat in je urine te meten met een ketonen stick. Verkleurt de stick? Dan zitten er ketonen in je urine en ben je in ketose.
Ketoacidose: ketonen in urine bij diabetes
Voor diabetici geldt dat ketonen bij een normaal eetpatroon geen goed teken zijn. Vaak duidt de aanwezigheid hiervan erop dat je niet genoeg insuline hebt (gespoten). Insuline is nodig om in je lichaam glucose om te zetten in energie. Is er niet genoeg insuline, dan gaat je lichaam in ketose en verbrand je vetten. De ketonen die daarbij vrijkomen zijn zure afvalstoffen. Bij teveel daarvan kan je bloed verzuren, dit heet ketoacidose. Om dit te voorkomen is het voor mensen met diabetes handig om naast glucose ook ketonen in urine of bloed te meten.
Andere manieren om ketose te meten
Naast ketonen in urine kun je ze ook in je bloed of adem meten. Deze methoden zijn iets duurder, maar vaak wel nauwkeuriger. Voor mensen met diabetes is ketonen in bloed meten sowieso handig, omdat veel glucosemeters dit al kunnen. Voor mensen die serieus bezig zijn met een ketogeen dieet is het ook een goede optie, omdat bloed en adem na enkele weken meer betrouwbare resultaten geven dan urinetesten.
Aceton in je adem meten
Aceton is het type keton dat je in je adem kunt meten. Misschien ken je aceton wel als nagellakremover. En zo ruikt het ook als je aceton uitademt: sterk en chemisch. Mensen in ketose hebben soms dus een minder fijne ademgeur. Er is een soort blaastest waarmee je de hoeveelheid aceton in je adem kunt aantonen. Deze ademmeters zijn wat prijziger in aanschaf, maar het voordeel is dat je ze onbeperkt en overal kunt gebruiken. Geen gedoe met (dure) teststrips dus, en ook geen gehannes met bloed of urine. Er zijn twee goede ketonenmeters voor je adem te koop via Bol.com.
De Ketonix ademmeter
Dit is de bekendste aanbieder van ketonentesten op basis van je adem. Het is een robuuste 'pen' waar je meermaals je levels mee kunt checken. Je hoeft dus niet door middel van bloed of urine te testen, omdat je in de pen blaast.
BHB in je bloed meten
Bèta-hydroxyboterzuur, kortweg BHB, is het keton die in je bloedbaan aanwezig is tijdens ketose. Je kunt BHB meten met een vingerprik. Er zijn steeds meer glucosemeters die zowel glucose als ketonen waarde meten. Daarnaast zijn er speciale bloedketonenmeters. Beide apparaten werken met een naaldje om in je vinger te prikken. Je drupt een beetje bloed op de teststrip en het apparaat geeft de BHB waarde aan. Niet iedereen vindt dit een prettige methode en de teststrips zijn prijzig. Maar: het is uiteindelijk de meest nauwkeurige methode om je ketonen waarde te bepalen.
eBketone bloedketonenmeter
De eBketone is een voorbeeld van een bloedketonenmeter. Met slechts één drupje bloed meet je binnen enkele seconden de hoeveelheid BHB in je bloedbaan. De meest accurate manier om nauwkeurig te meten of je in ketose bent.
Glucosemeter en ketonenmeter in één
De laatste optie voor een ketonenmeter is op basis van glucose. Dit wordt gemeten wederom op basis van bloed: bij de test zal dan ook een prikpen geleverd worden.
CareSens Dual glucose en ketonen startset
Liever een glucosemeter die ook ketonen meet? Dat kan met de CareSens Dual glucose en ketonen startset. Deze is zeer nauwkeurig en meet zowel je glucose als je BHB waarde met een drupje bloed. De prikpen doet geen pijn.
Liever een andere glucose test zonder teststrips? Dan is de CareSens Dual een betere (en goedkopere) keuze.
Andere waarden meten? Dokter fit heeft ook andere bloedtesten die je kunt doen om je gezondheid te meten.
Veelgestelde vragen
Wat is de meest nauwkeurige ketone test?
Een test op basis van bloed is het meest nauwkeurig om ketone te meten, of te zien of je in ketose bent.
Wat zijn ketonen en wat is ketose?
Ketose is niets meer of minder dan het proces waarbij vet wordt omgezet naar onder andere ketonen. Ketonen zijn een type zuur die vrijkomen als er vetten in je lever worden afgebroken.
Wat zijn ketonen in urine?
Een ketonen-in-urine test meet het ketonengehalte in je urine. Normaal gesproken gebruiken de cellen in je lichaam glucose (suiker) uit je bloed voor energie. Als je cellen niet genoeg glucose kunnen krijgen, breekt je lichaam in plaats daarvan vet af voor energie. Dit produceert een zuur genaamd ketonen, die zich kunnen ophopen in je bloed en urine.
Waarom zijn ketonen gevaarlijk voor mensen met diabetis?
Wanneer ketonen zich ophopen in het bloed, maken ze het zuurder. Ze zijn een waarschuwingsteken dat je je diabetes niet onder controle hebt of dat je ziek wordt.
Voor mensen met diabetis kunnen hoge niveaus van ketonen het lichaam vergiftigen. Wanneer de niveaus te hoog worden, kunt u diabetische ketoacidose ontwikkelen. Diabetische ketoacidose kan bij iedereen met diabetes voorkomen, maar is zeldzaam bij mensen met diabetis type 2.
